Zdjęcie młodego Antoniego Petrykiewicza w czapce i mundurze, na tle wycinku gazet i tablicy pamiątkowej. Tło jest rozjaśnione, półprzeźroczyste.

Rodzina Petrykiewiczów – o Romanie i Antonim, oraz patriotycznych walkach


Przy Święcie Niepodległości przypominamy historię jednej z patriotycznych Rodzin.

Rodzina Petrykiewiczów odznaczała się gorącym patriotyzmem.

Roman Leon Petrykiewicz (ur. 9 sierpnia 1901r we Lwowie, zmarł 17 stycznia 1986 r w Warszawie). Był synem Kaspera i Rozalii. Pochodził z wielodzietnej rodziny. Jego ojciec był właścicielem posiadłości i wójtem jednej z dzielnic Lwowa. Mając siedem lat stracił słuch po szkarlatynie. Po skończeniu nauk w Instytucie Głuchoniemych we Lwowie został oddany pod opiekę krawca by zdobyć zawód, w którym pracował ponad 30 lat. Miał trzy siostry i czterech braci: Zygmunta, Józefa, Tadeusza i Antoniego oraz Marię, Julię i Janinę.

W listopadzie 1918r., kiedy Polska poderwała się do walki o niepodległość, Austriacy pozostawili miasto Lwów w rękach Ukraińców. Polska ludność zobaczyła na Ratuszu i innych budynkach flagi ukraińskie, ruszyła do przejęcia władzy. Rozpoczęły się walki o Lwów. W mieście nie było polskiego wojska. Miasta zaczęli bronić mieszkańcy Lwowa (głównie młodzież) a nawet dzieci. To oni pierwsi chwycili za broń. Będziemy pamiętać bohaterstwo i poświęcenie ”Lwowskich Orląt”.

Od listopada 1918 cała rodzina Pietrykiewiczów brała udział w walkach o Lwów. Obrona okrążonego Lwowa trwała aż do kwietnia 1919r.

Zdjęcie młodego Antoniego w wieku ok. 10 lat, z czapką na głowie, w kolorze sepii

Na zdjęciu: Antoni Petrykiewicz

 

Zdjęcie orderu Virtuti Militari

Najmłodszy 13 letni Antoś  wstąpił do oddziału „Straceńców” porucznika Romana Abrahama  walczył wraz z nim na Górze Stracenia. W trakcie ofensywy ukraińskiej w grudniu został śmiertelnie ranny broniąc  „Reduty  Śmierci ”na Parsenkówce. W  styczniu 1919 roku zmarł na skutek odniesionych w walce ran. Pochowany został na Cmentarzu Orląt Lwowskich, na którym także spoczęli  ojciec Kasper, stryj Michał i brat Zygmunt.

Wycinek z gazety o Antonim -  informacja o jego śmierci na wskutek ran odniesionych w bitwie na Personkówce w wieku 13 lat.

Tekst ze zdjęcia:

„Antoni Petrykiewicz

uczeń II klasy gimn., żołnierz wojsk polskich z odcinka „Góra stracenia”, przeżywszy lat 13, zmarł dnia 14. stycznia b.r. wskutek odniesionych ran w bitwie na Personkówce.

Stroskani rodzice wraz z rodzeństwem zapraszają wszystkich krewnych, znajomych i kolegów na obrzęd pogrzebowy, który się odbędzie dnia 16. stycznia o godz. 2 popoł. z kaplicy Techniki przy ul. Leona Sapiehy na cmentarz Lyczakowski.

Lwów 15 stycznia 1919r.”

Przy życiu  pozostali Maria, Janina, Julia, Józef, Roman i Tadeusz. Julia działała w Straży Mogił Polskich Bohaterów, dbającej o groby polskich żołnierzy aż do wybuchu II wojny światowej. Antoś Petrykiewicz jest najmłodszym w historii kawalerem Orderu Virtuti Militari za osobistą odwagę. Wszyscy przeżyli wojnę polsko-sowiecką i II wojnę światową, choć różnie potoczyły się ich losy.

W obronie Lwowa także walczyło pięciu innych ochotników głuchych w latach 1918– 1920, między innymi Roman Petrykiewicz.

Zdjęcie w kolorze sepii - trzej mężczyźni w mundurach: od lewej - młody Roman Petrykiewicz, Olgier Chołodecki (z wąsami), Jan Szczygieł. Dodatkowy tekst "Głusi żołnierze armii ochotniczej w roku 1920".

Tekst na obrazku: „Od lewej: Roman L. Petrykiewicz, Olgierd Chołodecki, Jan Szczygieł. Głusi żołnierze armii ochotniczej w roku 1920.”

Tablica pamiątkowa wystawiona ku pamięci obrońcom.

Tekst na zdjęciu:

„1918 – 1920
Głuchoniemym Obrońcom Ojczyzny
CZEŚĆ!
Na polach bitew brali udział
Chołodecki Białtyna Olgierd, Janecki Karol, Lech Ludwik, Napieracz Karol, Petrykiewicz Leon, Szczygieł Jan, Szaradnik Franciszek.”

Roman Petrykiewicz mówił:  „ Co my dzisiaj mamy z tego – walczyliśmy o Lwów, walczyliśmy z najazdem bolszewickim 1920 roku, walczyliśmy w okresie II wojny światowej z okupantem sowieckim i niemieckim w szeregach Związku Walki Zbrojnej a potem w Armii Krajowej.

Czy wolno przekreślać te patriotyczne zrywy, fałszować historię?

Czy wolno odmawiać bohaterstwa tym, którzy polegli w obronie wolności i niezawisłości Ojczyzny i tym, którzy zwyciężyli i żyją do dziś?

Nie wiem, jakie będą wyroki historii, ale pamięć o tych wydarzeniach zawsze będzie żyć w naszych sercach. Nie traćmy wiary i nadziei, że zwycięży prawda i dobro.”

Zwycięstwa prawdy się nie doczekał…

Czarno-białe zdjęcie Romana Petrykiewicza o jasnych włosach, w garniturze i okularach, patrzący na obserwatora.

Roman Petrykiewicz był jednym z najwybitniejszych działaczy w historii polskiego środowiska głuchych. Był współzałożycielem Polskiego Związku Głuchoniemych i Ich Przyjaciół i Polskiego Związku Głuchych.

Skan legitymacji Krzyża Armii Krajowej oświadczający że Leon Petrykiewicz został odznaczony krzyżem Armii Krajowej.

Tekst z obrazka:

Legitymacja Krzyża Armii Krajowej – oświadczający że Leon Petrykiewicz ps. „Poręb” i „Poraj”  z przydziału B.I.P. Oddz. A.K. Okręgu Lwów został odznaczony krzyżem Armii Krajowej, ustanowionym 1 sierpnia 1966 roku przez dowódcę A.K. gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego dla upamiętnienia wysiłku Żołnierza Polski Podziemnej w latach 1939 – 1945. 


Tekst opracowała Barbara Jędryszczak.